(English Below)

Chùa Đại Tuệ Nằm trên đỉnh núi cao nhất của dãy núi Đại Huệ với độ cao gần 500m so với mực nước biển, chùa Đại Tuệ (xã Nam Anh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) một thắng cảnh bậc nhất về văn hóa lịch sử cùa miền đất bắc trung bộ.

Theo truyền thuyết, chùa được Mai Thúc Loan huy động nhân dân, quân sĩ sáng lập năm 713. Đến năm 1407 được Hoàng đế Hồ Quý Ly và Hoàng đế Hồ Hán Thương phục dựng.

Hiện tại nền móng ngôi chùa cổ vẫn đang còn và được tôn trí trang nghiêm để khách thập phương tham quan và lễ bái.  Và Sau lưng chùa là đỉnh động Thăng Thiên có bàn cờ tiên bằng đá (Tương truyền đỉnh Thăng Thiên là nơi người hạ giới lên trời và nơi người trời xuống hạ giới).


Toàn cảnh chùa Đại Tuệ - trên đỉnh núi Đại Huệ Linh Thiêng

Chùa Đại Tuệ nằm trên dãy núi Đại Huệ. Sở dĩ có tên núi Đại Huệ gắn liền với ý nghĩa di tích lấy tên của vua Quang Trung Nguyễn Huệ.  Năm 1789, trên đường ra Bắc đại phá quân Thanh, vua Quang Trung - Nguyễn Huệ đã dừng chân ở đây chiêu mộ mười vạn quân sĩ tổ chức huấn luyện ở trước sân chùa. Vua được nhà sư ở chùa hướng dẫn kế sách hành quân vừa tránh được tai mắt kẻ địch, rút ngắn được đường ra Thăng Long.  

Chùa cổ Đại Tuệ thờ Phật Bà Đại Tuệ tức là đại diện cho trí tuệ của Đức Phật (Tuệ Giác, Tuệ Kiến, Tuệ Lực, Tuệ Tâm, Tuệ Mục, Tuệ Nhãn). Đây là nơi duy nhất trên đất nước ta có ngôi chùa thờ Phật bà Đại Tuệ, ghi dấu Phật giáo lâu đời trên vùng đất Nghệ An. Từ trên đỉnh Thăng Thiên nằm phía sau lưng chùa Đại Tuệ có thể nhìn thấy non nước trùng điệp, thấy được dòng sông Lam uốn lượn, núi Hồng Lĩnh, núi Thiên Nhẫn  . . . bát ngát cả một khung trời kiêu hãnh của miền đất xứ Nghệ.

Năm 2011, Chùa Đại Tuệ chính thức được khởi công xây dựng lại trên nền cũ với diện tích 20ha gồm 20 hạng mục, trong đó có 4 ngôi bảo điện chính, được trải dài từ chân núi lên đến đỉnh núi. Chùa được thiết kế dựa trên tư tưởng Tam thân Phật, với ý nghĩa Chùa Hạ đại diện cho Ứng thân Phật, chùa Trung đại diện cho Báo thân Phật và Chùa Thượng đại diện cho Pháp thân Phật.

Sau 4 năm xây dựng, chùa Thượng đã hoàn thành với bảo tháp Đại Tuệ cao chín tầng với chiều cao 32m thờ thất Phật thế tôn và Phật Mẫu Đại Tuệ, Phật Di Lặc, Đại hùng Bảo Điện 2 tầng với diện tích 1200m2, nhà Tổ đường diện tích 300m2, nhà thờ Ngũ đế diện tích 300m2, nhà kỷ niệm đường 250m2, Hồ Tiên (ao sen) diện tích 500m2 cùng với khu Tăng xá… 

Trên núi Đại Huệ gần chùa Đại Tuệ có một ngôi mộ xây bằng đá. Người dân địa phương cho biết: Khi bị nhà Nguyễn truy sát, Hoàng đế Cảnh Thịnh (Vua Quang Toàn – con trai của Quang Trung) đã chạy lên núi Đại Huệ, xuống tóc tu tại chùa Đại Tuệ. Sau khi viên tịch, mộ vua Cảnh Thịnh đã được chôn cất tại đây. Cùng với một số di tích và những câu chuyện lan truyền trong dân gian, chùa Đại Tuệ còn lưu giữ pho tượng Phật Tam thế, 5 bộ sách kinh Phật, bia đá, một số bát hương, bát gốm cổ.

Trước những đóng góp tích cực trong công cuộc bảo vệ nền độc lập cho dân tộc qua nhiều thời kỳ lịch sử, trước sự nhiệt thành của thập phương Phật tử gần xa, tỉnh đã cố quyết định phục dựng chùa Đại Tuệ và thỉnh sư trụ trì là Thượng toạ Thích Thọ Lạc cùng vói nhân dân và Phật tử thập phương chung tay góp sức xây dựng chùa Đại Tuệ.

Đây là ngôi chùa từng được Hội Kỷ lục gia Việt Nam công nhận bốn kỷ lục: Ngôi chùa trên núi có hồ nhân tạo lớn nhất; Ngôi chùa có hệ thống tượng hồng ngọc nhiều nhất; Ngôi chùa có hệ thống tượng bằng gỗ dâu nguyên khối nhiều nhất và ngôi chùa có hệ thống câu đối bằng thư pháp thuần Việt nhiều nhất Việt Nam.

English :

Located on the highest mountain of Dai Hue Mountain range, at 500m above sea level, Dai Tue pagoda is considered one of the most scenic cultural and historical site of North Central Vietnam.

Legend has it that Mai Thuc Loan and his followers built this pagoda in 1713. By 1407, it was restored by Ho Quy Ly and Ho Han Thuong.

The foundation of the ancient pagoda still remains, and it is formally decorated for visitors coming to visit and worship. Behind the pagoda is Thang Thien cave with a stone chess board. (Thang Thien literally means “going to heaven”).

Dai Tue pagoda is located on Dai Hue Mountain which named after King Quang Trung Nguyen Hue. In 1789, on his way up north, King Quang Trung Nguyen Hue stopped here to recruit and train over ten thousand soldiers in front of the pagoda. The monks here also advised the King a shorten secret way to avoid the enemy, and to get to Thang Long easily.

Ancient Dai Tue pagoda worshiped Dai Tue Bodhisattva, representing wisdom of Lord Buddha, including the prajna-drsti, prajna-bala, prajna-citta, prajna-catsu. This is the one and only pagoda in Vietnam that worships Dai Tue Bodhisattva, marking the exist of Buddhism in Nghe An long time ago. From the top of Thang Thien, the view is stunning with mountains after mountains, windy Lam river, Hong Linh and Thien Nhan mountain.

Dai Tue was officially rebuilt in 2011 on top of the previous foundation of 20 ha, including 4 main towers spreading from the foot to the top of the mountain. The pagoda was designed based on the theory of Dharma body, means the Lower Pagoda represents the nirmāṇakāya (body of transformation), Middle Pagoda represents the saṃbhogakāya (body of enjoyment), and the Upper Pagoda represents the dharmakāya (body of essence).

After 4 years, the Upper pagoda was finished together with Dai Tue Bodhisattva nine story stupa 32m height to worship the Lord Buddha and Dai Tue Bodhisattva, Di Lac Buddha; 2 story 1200 square meter shrine hall,  300 square meter Abbot Hall, 300 square meter The Shrine room of Five Great Kings, 200 square meter Memorized Hall, 500 square meter Lotus pond and Shangha Building.

Near Dai Tue, there’s a stone tomb. It is said that that was King Quang Toan (Quang Trung’s son)’s tomb. While running away from Nguyen Dynasty, he ran into Dai Tue pagoda, shaved his hair, and took refuge in the Tree Jewels. After he passed away, his remain was buried here. Besides some remnants and folk tales, Dai Tue is home to Dipamkara (Buddha of the past), Shakyamuni (Buddha of the present), and Maitreya (Buddha of the future) statues, 5 scriptures, stele, ceramic incense bowls from ancient time.

Because of the nonstop contribution to the independence-keeping mission through years, and the strong support of the Buddhists, local government decided to rebuilt the pagoda and invite Venerable Thich Tho Lac to be the chairman of Dai Tue.  

This pagoda holds four national records: pagoda in the mountain contains the largest artificial lake, owns the largest amount of ruby, monolithic wooden statues, and pure Vietnamese distiches.

Tác giả và hình ảnh: Nhật Chiếu
Chuyển ngữ: Thu Anh