Kinh Lời vàng Phật dạy: XXVI. PHẨM BÀ-LA-MÔN (Brāhmaṇa-vagga)


 

383. Hãy tinh tấn dứt dòng ái dục

Bỏ thú vui vật chất bao đời

Các hành đoạn diệt, thảnh thơi

Bà-la-môn ấy rạng ngời vô vi.

 

384. Nhờ an trụ pháp tu chỉ, quán

Mà tiến về bỉ ngạn an vui

Bà-la-môn trí sáng ngời

Diệt trừ kiết sử, thảnh thơi đạo vàng.

 

385. Người không chấp bờ này, bờ nọ

Tâm chẳng màng chấp có, chấp không

Khổ đau dứt, trói buộc buông

Người tu ấy Bà-la-môn tuyệt vời.

 

386. Tu thiền định, ẩn cư, không nhiễm

Lậu hoặc lìa, bổn phận đã xong.

Hoàn thành mục đích tối tôn

Người tu ấy Bà-la-môn sáng ngời.    O

 

387. Trời, trăng sáng ngày, đêm tùy lúc

Các vua quan sáng rực kiếm cung

Tu thiền chói sáng ngoài trong

Trí tuệ Phật sáng soi chung đất trời.

 

 388. Người dứt ác xứng hàng Phạm chí

Hạnh thanh cao xứng vị Sa-môn

Xuất gia hết cấu uế tâm

Xứng danh thượng sĩ xuất trần xưa nay.

 

389. Đừng hãm hại Sa-môn, Phạm chí

Gặp nghịch duyên xin chớ trả thù.

Khổ thay, hại bậc chân tu

Chớ nên trả đũa oán cừu mà chi.

 

390. Bậc Phạm chí tâm không tham ái

Không trả thù, sân, hại một ai

Khổ đau dứt sạch trong ngoài

Niềm vui to lớn, nạn tai không còn.

 

391. Người không tạo nghiệp nhân ác độc

Miệng, ý, thân trau chuốt, giữ gìn

Hành vi, lối sống tịnh thanh

Xứng danh Phạm chí hiền minh, đức từ.       O

 

392. Biết đền đáp ân sâu của bậc

Hướng dẫn ta hiểu Phật, Pháp, Tăng

Thành tâm lễ tạ, cúng dàng

Như người Phạm chí thờ thần lửa kia.

 

393. Gọi Phạm chí đâu vì bện tóc

Giai cấp hay chủng tộc bảy đời

Chân thành, chánh niệm, thảnh thơi

Bà-la-môn ấy sáng ngời đức tu.

 

394. Phạm chí “ngố” chỉ lo bện tóc

Lợi ích gì áo mặc da dê

Tâm còn phiền não, u mê

Tu toàn hình thức, đường về còn xa.

 

395. Phạm chí “ngố” mặc y vá nhớp

Da lộ gân, thân hốc hác gầy.

Người tu thiền định đêm ngày

Bà-la-môn ấy sánh tày núi cao.         O

 

396. Phạm chí thật đâu do huyết thống

Giai cấp cao, nguồn gốc thọ sanh.

Ai không phiền não, tịnh thanh

Phạm chí không chấp, cõi tâm an lành.

 

397. Người dứt sạch cả mười trói buộc

Không sầu lo được, mất, thua, hơn

Bao điều chấp trước xả buông

Người tu ấy Bà-la-môn tuyệt vời.

 

398. Bậc Phạm chí bỏ đai “sân hận”

Cắt cương “tham”, tà kiến, tùy miên

Vô minh hết, trí trọn nên

Hướng về giác ngộ, thoát miền trầm luân.

 

399. Lấy đức nhẫn làm quân xông trận

Không ác tâm, phỉ báng, phạt hình

Từ bi, từ bỏ hận, sân

Bà-la-môn ấy sáng danh đạo đời.

 

400. Không tức giận, làm tròn bổn phận,

Giới thanh cao, ái, hận không còn

Giác quan làm chủ luôn luôn

Thân này cuối, Bà-la-môn sáng ngời.

 

401. Người đã dứt dục tâm hoen ố

Có khác gì “nước đổ lá sen”

Cũng như “hạt cải đầu kim”

Bà-la-môn ấy xứng hàng chân tu.      O

 

402. Phạm chí học trên đời hiểu rõ

Nào khổ đau, gốc khổ, niết-bàn

Nương theo chánh đạo tu hành

Ái sạch, giải thoát, rạng danh trên đời.

 

403. Người có trí thực hành hiểu rõ

Nguồn gốc từ hai nẻo chánh tà.

Chứng đạo giải thoát sâu xa

Bà-la-môn ấy thật là xứng danh.

 

404. Không thân thiết cả Tăng lẫn tục

Hạnh độc cư, thiểu dục, hài lòng

Như mây đây đó thong dong

An vui, tự tại, không còn sầu đau.

 

405. Ngừng nghiệp sát, tổn thương sinh mạng

Yếu hơn ta hay mạnh khỏe hơn

Không ưa sai bảo, tán đồng

Đây là Phạm chí xứng hàng chân tu.           O

 

406. Sống thân thiện giữa bao thù nghịch

Giữ ôn hòa với địch hung hăng

Tịnh thanh giữa chốn hồng trần

Bà-la-môn ấy xứng hàng chân tu.

 

407. Người tu tập không còn dính dáng

Tham, sân, si, kiêu mạn, tị hiềm

Cũng như hạt cải đầu kim 

Bà-la-môn ấy trọn nên đạo vàng.

 

408. Người tu tập nói lời từ ái

Chân thật và ích lợi cho đời

Không hề làm mất lòng người

Bà-la-môn ấy sáng ngời tấm gương.

 

409. Người tu tập tránh xa trộm cắp

Vật không cho không lấy, chỉa chôm

Cho dù lớn, nhỏ, quý, thường.

Bà-la-môn ấy tấm gương sáng ngời.

 

410. Không tham vọng đời này, đời tới

Không dính gì ba cõi trầm luân

Buông tất cả, giải thoát tâm

Bà-la-môn ấy rạng danh đạo đời.      O

 

411. Người tu tập không vương ái dục

Trí tuệ nhiều, nghi hoặc không còn

Chứng vào cảnh giới niết-bàn

Bà-la-môn ấy xứng hàng chân tu.

 

412. Ai không vướng chuyện đời thiện ác,

Tu xả ly, giải thoát buộc ràng

Không sầu, thanh tịnh, lạc an

Bà-la-môn ấy xứng hàng chân tu.

 

413. Như trăng sáng thoát mây che khuất

An tịnh lòng, hết trược, sáng trong

Đam mê hiện hữu dứt xong

Bà-la-môn ấy vào dòng thánh nhân.

 

414. Hết tham ái, không nghi, không chấp

Vượt hiểm nguy sống chết, luân hồi

Thực hành thiền định, đến nơi[35]

Phạm chí tịch tịnh, thảnh thơi vượt dòng.          O

 

415. Vì lý tưởng xuất gia, học đạo

Lìa gia đình, dục lạc chẳng màng

Dứt trừ hiện hữu, ái tham

Bà-la-môn ấy xứng hàng chân tu.

 

416. Vì lý tưởng xuất gia, học đạo

Lìa gia đình, khát ái chẳng màng

Dứt trừ hiện hữu, ái tham

Bà-la-môn ấy xứng hàng chân tu.

 

417. Tu thoát khỏi buộc ràng hai cõi

Thế giới người, cảnh giới chư thiên

Buộc ràng, giải thoát không còn

Bà-la-môn ấy vào dòng thánh nhân.

 

418. Không vướng bận những điều ưa ghét

Hết sanh y[36], năm uẩn[37] vượt qua

Anh hùng chiến thắng nhiễm ô

Bà-la-môn ấy thật là chân tu.

 

419. Ai hiểu rõ đường đi sống chết

Không nhiễm ô, sáng suốt vượt lên

Học Tứ đế,[38] ngộ lý chân

Bà-la-môn ấy xứng danh tu hành.     O

 

420. Với hành giả mà trời, thần, quỷ

Không một ai biết chỗ tái sanh

Lậu hoặc hết, chứng thánh nhân

Bà-la-môn ấy xứng hàng chân tu.

 

421. Người không dính vị lai, quá khứ

Hiện tại thì chẳng sở hữu gì

Xả buông, chẳng kẹt thứ chi

Bà-la-môn ấy sánh vì trăng sao.

 

422. Như trâu chúa sức thần uy dũng

Bậc anh hùng, chiến thắng nhiễm tham

Trí mầu giác ngộ, tịnh thanh

Bà-la-môn ấy xứng danh tu hành.

 

423. Rõ quá khứ, vị lai, hiện tại

Cõi trời, người, cảnh giới tái sanh

Mâu ni,[39] thắng trí, viên thành

Tử sanh kết thúc, sáng danh đạo đời.     O

Nam-mô Bổn Sư Thích-ca Mâu-ni Phật    (3 lần) O

Vấn đáp "Sáng Đạo Trong Đời"

Nhằm lan tỏa và xiển dương tinh thần Phật pháp, mang giáo lý của Đức Phật đến gần hơn với đông đảo Phật tử, cư sĩ trên khắp cả nước, Ban Văn hóa Trung Ương trân trọng giới thiệu chuyên mục "Sáng Đạo Trong Đời".

Chuyên mục là nhịp cầu kết nối, nơi Quý đạo hữu có thể gửi những câu hỏi, băn khoăn về cuộc sống để Ban biên tập tổng hợp và chuyển đến chư Tôn đức giảng sư. Dưới ánh sáng trí tuệ từ giáo lý nhà Phật, những lời giải đáp không chỉ giúp khai mở nhận thức, mà còn mang đến bình an và hướng đi thiện lành cho mỗi người trên con đường tu tập và hành thiện.