Đại hồng chung là pháp khí linh thiêng ở chùa. Bên cạnh chuông gia trì để tụng kinh lễ Phật thì đại hồng chung hôm sớm ngân vang ở chốn thiền môn đã trở thành âm thanh quen thuộc của bao người con Phật nói chung và người Việt Nam nói riêng. Từ xưa đến nay, không riêng gì ở Việt Nam mà ở các nước Phật giáo khác, Đại hồng chung luôn là thu hút sự chú ý của mọi người. Các bậc vua chú cũng rất quan tâm và hay kiến tạo đại hồng chung để cúng chùa. Các ngôi chùa nổi tiếng đều có các chuông nổi tiếng nhưng nhiều khi vì thời cuộc loạn lạc lâm li mà số phận của những chiếc hồng chung cũng ‘truân chuyên lận đận’.

          Những hồi chuông trống bát nhã đón giao thừa được gióng lên bằng những âm thanh thanh khiết cao nhã của những chiếc pháp cổ và những chiếc đại hồng chung. Tuy nhiên đâu đó trên nhân gian vẫn còn có những quả chuông không thể cất tiếng ngân vang hoặc vì nằm lặng lẽ dưới sông hoặc vì đã ‘ra đi mãi mãi’. Nhưng vẫn còn đó, ngân mãi tiếng chuông hôm sớm. Ở đâu có người con Phật là ở đó ta có thể nghe tiếng Đại hồng chung. Xin ‘điểm danh’ những quả chuông vĩ đại nhất thế giới mà mọi người đều biết đến. Tất cả những quả chuông vĩ đại nhất của thế giới đều là chuông chùa, riêng chuông Tsar Kolokol III ở Nga không phải chuông chùa nhưng cũng đã bể và chỉ có chức năng như cái nhà nguyện nên không tính.

1.Chuông Dhammazedi của Miến Điện (Myanmar)

Quả chuông lớn nhất thế giới phải kể đến là chuông Dhammazedi của Miến Điện (Myanmar) nhưng rất tiếc quả chuông này vẫn đang chìm ngỉm dưới lòng sông Yangon hơn 400 năm nay. Dù đã có nhiều cố gắng của nhiều cá nhân và cả chính phủ để trục vớt chuông nhưng chưa thành công.

Vua Dhammazedi đúc chuông vào năm 1484 để cúng cho chùa Vàng ở thành phố Yangon và được đặt tên theo tên của vua. Chuông được đúc bằng đồng, vàng, bạc và hợp kim, nặng 270 tấn, cao chừng 5 - 6m và rộng khoảng 3 - 4m. Chuông được đặt ở chùa Vàng mãi cho đến năm 1608 khi Filipe de Brito e Nicote - lính đánh thuê người Bồ Đào Nha - ngang nhiên chiếm đoạt quả chuông để lấy đồng đúc súng đại bác. Trên đường vận chuyển, quả chuông tuột xuống sông kéo chìm luôn cả sà lan và tàu chiến của Bồ Đào Nha. Quả chuông khổng lồ mất tích này là mối quan tâm của các nhà nghiên cứu trong cũng như ngoài nước và là mục tiêu săn lùng của các nhà săn lùng báu vật khắp nơi trên thế giới.  Hiện nay Myanmar đang triển khai dự án trục vớt chuông Dhammazedi với chi phí 10 tỷ USD (xem thêm tạihttp://tapchisonghuong.com.vn/tin-tuc/p0/c70/n13326/Se-truc-vot-qua-chuong-chim-duoi-song-hon-400-nam.html). Nếu trục vớt thành công, Dhammazedi sẽ là đại hồng chung lớn nhất thế giới.

2.Sau Dhammazedi có lẻ phải kể đến chuông Sa hoàng Tsar Kolokol III ở Nga (chuông I và II đều bị lửa thiêu rụi). Nhưng chuông này đã bị bể một miếng lớn. Chuông được bắt đầu đúc năm 1734, cao 6.14m, đường kính 6.6m và nặng trên 200 tấn nhưng lại bị bể trong khi đang hoàn thành khâu trang trí cuối cùng vào năm 1737. Chuông Tsar III được đặt trên bệ đá gần chỗ đúc chuông hồi xưa ở quãng trường Kremlin, Maxcova nhưng nó chưa bao giờ ngân lên tiếng ngân như nó được mong đợi. Riêng mảnh vở đã nặng đến 11 tấn. Chuông Tsar hiện nay được sử dụng như một nhà thờ nhỏ với chỗ bị vở là cửa để đi vào.

3.Hai quả chuông lớn nhất thì một chìm dòng sông, một bị bể nên quả chuông lớn nhất thế giới hiện nay thuộc về Đại hồng chung chùa chùa Tây Lai, Liễu Châu, Quảng Tây, Trung Quốc. Chuông nặng 109 tấn,cao 9m với đường kính chỗ lớn nhất lên tới 6,06m, đúc năm 2011. Trên thân chuông khắc danh hiệu của 10 ngàn vị Phật

4. Kế đến là chuông chùa chùa Hàn Sơn, một danh thắng Phật giáo nổi tiếng trên đất Tô Châu, Giang Tô, Trung Quốc với trọng lượng 108 tấn, cao 8,5 m, đường kính miệng chuông 5,188 m, thân chuông khắc bộ kinh Diệu pháp liên hoa 70024 chữ.

5. Chuông Mingun của Myanmar là chuông lớn thứ ba trên thế giới hiện nay. Chuông Mingun nặng 90 tấn được vua Bodawpaya đúc vào năm 1808 cúng cho chùa Mingun-ở thị trấn Mingun, tỉnh Sagaing, Myanmar- một công trình đồ sộ cũng do vua xây dựng (nhưng vua cho ngưng công trình nửa chừng do một lời sấm truyền,  hiện nay chùa đã bị nứt do động đất và đang bị xuống cấp).

Trong những quả chuông trên chúng tôi chỉ có dịp chiêm ngưỡng và gõ thử chuông Mingun. Tiếng kêu không thanh bằng chuông chùa Việt Nam.

Đó là những quả chuông của các nước, chuông lớn nhất Việt Nam hiện nay có lẻ là chuông chùa Bái Đính ( 36 tấn) ở Ninh Bình.

Thông Tiên