Không chỉ là niềm khao khát của biết bao đứa trẻ được xúng xính quần áo mới, được nhận lì xì, Tết còn mang một ý nghĩa vô cùng sâu sắc. Đó là điểm giao thời giữa năm cũ và năm mới, thể hiện sự trường tồn của trời đất, mong ước của con người về sự hài hòa Thiên-Địa-Nhân. Và, trên tất cả, Tết chính là ngày đoàn viên của mọi gia đình.

Tết Nguyên đán là ngày lễ cổ truyền lớn nhất, có phạm vi phổ biến nhất và là ngày lễ tưng bừng, nhộn nhịp nhất của cả dân tộc. Tết Nguyên đán cũng là thời khắc thiêng liêng và trang trọng nhất đối với mỗi người dân Việt Nam. Nó chứa đựng cả quan niệm sống cũng như những phong tục, tín ngưỡng mang đậm nét văn hoá dân tộc vừa sâu sắc lại vừa độc đáo, phản ánh tinh thần hoà điệu giữa con người và thiên nhiên đất trời.

 

Như một thói quen linh thiêng và bền vững, mỗi năm Tết đến, dù đang ở đâu làm gì, kể cả người xa xứ vẫn mong được về sum họp dưới mái ấm gia đình, được khấn vái dưới bàn thờ tổ tiên, nhìn lại ngôi nhà - nơi cất tiếng khóc chào đời. Mấy tiếng "Về quê ăn Tết" không chỉ là khái niệm đi về, mà đằng sau nó là cả một quá trình hành hương về với cội nguồn, về với nơi chôn nhau cắt rốn. 

Tết cũng là ngày đoàn tụ với cả những người đã mất. Từ bữa cơm chiều 30, trước giao thừa, các gia đình đã thắp hương mời hương linh tổ tiên, ông bà và và những người thân đã qua đời về ăn cơm, vui Tết với con cháu (cúng gia tiên). Khói hương trên bàn thờ gia tiên quyện với không khí thiêng liêng của sự giao hòa vũ trụ làm cho con người trở nên gắn bó với gia đình của mình hơn bao giờ hết. 

Tết cũng là dịp để mọi người cùng nhau hướng đến những giá trị tốt đẹp, đủ đầy như: Ăn phải ngon, bổ dưỡng, khác hẳn ngày thường; mặc phải đẹp, bất kể lứa tuổi nào và phải nói những điều hay, chúc nhau “vạn sự như ý”, “phát lộc phát tài”… 

Người Việt Nam tin rằng nếu có những ngày Tết vui vẻ đầu năm thì sẽ có cả một năm mới tốt đẹp, may mắn, vậy nên, Tết đến, ai cũng vui vẻ, thoải mái, nhường nhịn nhau hơn. Cho nên, đây cũng là cơ hội để hòa giải những mâu thuẫn, bất đồng giữa các thành viên trong gia đình, giữa hàng xóm láng giềng với nhau… như các cụ từng nói “giận đến chết đến Tết cũng thôi”. Với ý nghĩa này, Tết còn là ngày của lạc quan và hy vọng.